Học Chi Tiết Máy Bài 92:Thông số hình học chủ yếu của bộ truyền trục vít

Thông số hình học chủ yếu của bộ truyền trục vít:

Hình dạng và kích thước của bô truyền trục vít – bánh vít được xác định qua các thông sô hình học chủ yếu dưới đây (Hình 14-2, 14-5, 14-6). Các thông số thuộc bánh vít được xác định trong mặt phẳng chính của bánh vít.

– Mô đun của rặng bánh vít, kỳ hiệu là m, đơn vị đo là Tương tự như bánh răng nghiêng, bánh vít có mô đun xác định trên mặt phẳng mút m, và trên mặt phẳng pháp m_n. Giá trị của mô đun m được lấy theo dãy số tiêu chuẩn. Mô đun pháp m_n = m.cosp.

Ví dụ: m =1; 1,25; (1,5); 1,6; 2; 2,5; (3); (3,5); 4; 5; (6); 6,3; (7); 8; 10; 12,5; 16; (18); 20; 25.

– Hệ số đường kính của trục vít, ký hiệu là Giá trị của q cũng được tiêu chuẩn quy định. ứng với mỗi giá trị m có một vài giá trị q, với mục đích giảm sồ lượng dao sử dụng gia công bánh vít. Ví dụ:

q = 6,3; (7,1); 8; (9); 10; (11,2); 12,5; (14); 16; (18); 20; (22,4); 25.

Các giá trị của m và q được dùng trong thực tế ghi trong bảng dưới đây:

– Số mối ren của trục vít z₁ (cũng có thể gọi là răng của trục vít), sô răng của bánh vít z₂. Giá trị của z₁ được tiêu chuẩn hoá, thường dùng các giá trị z₁ = 1, 2, 4. Số răng bánh vít nên lấy z₂ > 28.

– Hệ số chiều cao đỉnh răng h_a*, lấy tương tự như bánh răng, thường dùng h_a* = 1.

– Hệ số khe hở chân rẳng C*, lấy tương tự như bánh rẳng, thường dùng C* = 0,2.

– Hệ số dịch dao của trục vít X₁, và của bánh vít x₂. Giá trị hệ số dịch dao thường dùng -1 <= x₁ <= 1, và x₂ = – X₁.

– Góc prôfil thanh răng sinh α, còn được gọi là góc áp lực trên vòng tròn chia, thường dùng giá trị α = 20⁰.

– Góc ăn khớp α_w, độ. Là góc làm bởi đường tiếp tuyến chung của hai vòng lăn với đường ăn khớ Trong bộ truyền trục vít, thường dùng x_t = x₁ + x₂ = 0, nên α_w = α.

– Đường kính vòng tròn chia d₁ và d₂, mm. có quan hệ d₁ = m.q, d₂ = m.z₂.

– Đường kính vòng tròn lăn d_w1 và d_w2, mm. Các bộ truyền trục vít thường dùng,

có d₁ = d_w1 và d₂ = d_w2.

– Đường kính vòng tròn chân răng d_f1 và d_f2, mm.

– Đường kính vòng tròn đỉnh ren d_a1 và vòng đỉnh răng d_a2, mm.

– Đường kính vòng tròn lớn nhất của bánh vít, d_a2max.

– Chiều cao răng h, mm. có quan hệ h = (2.h_a* + c*).m = (d_a – d_f) / 2.

– Khoảng caáh trục a_w, là khoảng cách giữa tâm trục vít và bánh vít; mm. Khoảng cách trục được tính a_w = (d₁+d₂)/2 = (q+z₂).m/2.

Khoảng cách trục a_w có thể lấy theo dãy số tiêụ chuẩn. Ví dụ: 40; 50; 63; 80; 100; 125; 160; 180; 200; 225; 250;

280; 315; 355; 400; 450; 500.

– Chiều dày đỉnh răng S_a2, mm.

Thường dùng S_a2 > 0,3.m.

– Chiều dày chân răng S_f2, mm. Kích thước S_f2 liên quan trực tiếp đến hiện tượng gây ră

– Bước răng trên vòng tròn chia của bánh vít p, mm. Bước ren của trục vít p_r. Trong một bộ truyền trục vít phải có

p_r = p.

– Bước của đường xoắn vít λ. Có quan hệ λ = Z₁ p

– Góc nâng của ren trục vít  γ, độ, thường dùng giá trị trong khoảng 5°÷20°.

Góc nghiêng của răng bánh vít β. Thường dùng bộ truyền có β = γ.

– Chiều dài phần cắt ren của trục vít B₁, còn được gọi là chiều rộng trục vít; chiều rộng vành răng của bánh vít B₂, mm.

Khi Z₁ =1 hoặc 2, lấy B₂ = 0,75.d_a1

Khi Z₁ =4, lấy B₂ = 0,67.d_a1

– Khoảng cách giữa hai gối đỡ trục vít l₁, mm.

– Góc ôm của bánh vít trên trục vít 2δ, thường lấy 2δ ≈ 2.B₂/(d_a1– 0,5.m). Giá trị góc 2 δ thường dùng trong khoảng 90⁰ đên 120⁰.