Học Chi Tiết Máy Bài 102:Chọn vật liệu và ứng suất cho phép của bộ truyền trục vít.

Vật liệu chế tạo trục vít, bánh vít có thể chọn như sau:

– Khi truyền công suất nhỏ (dưới 3kW), nên dùng trục vít Acsimet hoặc Covôlut không mà Trục vít được làm bằng thép C35, C45, C50, C35CrCu, tôi cải thiện có độ rắn bề mặt dưới 350 HB.
– Khi truyền công suất trung bình và lớn, người ta dùng trục vít thân khai có mà Thường dùng loại thép C40Cr, 40CrNi, 12CrNi3Al, 20CrNi3Al, 30CrMnPbAl, tôi đạt độ rắn bề mặt 45 ÷50 HRC. Sau khi cắt ren, tôi bề mặt ren, sau đó mài ren và đánh bóng. Trục vít tôi thường dùng ăn khớp với bánh vít bằng đồng thanh.
– Bánh vít trong các bộ truyền kín có vận tốc trượt vtr <=5 m/s, được làm bằng đồng thanh không thiếc, như: BCuAl9Fe4, BCuAl10Fe4Ni4; hoặc đồng thau LCu66Al6Fe3Mg2, LCu58Mg2Pb2.
Nếu vận tốc trượt trong khoảng 5 ÷ 12 m/s, bánh vít được chế tạo bằng đồng thanh ít thiếc, như: BCuSn6Zn6Pb3, BCuSn5Zn5Pb5.
Nếu vận tốc trượt lớn hơn nữa, có thể dùng đồng thanh nhiều thiếc, như: BCuSn10P1, BCuSn10NiP.
– Trong các bộ truyền quay tay, hoặc công suất nhỏ, bánh vít được chế tạo bằng gang, ví dụ như: GX10, GX15, GX18, GX20. Trường hợp này dùng trục vít bằng thép C35, C40, C45, tôi cải thiện đạt độ rắn 300 HB ÷ 350 HB.

 

Ứng suất tiếp xúc cho phép có thể chọn như sau:

– Đối với các bánh vít bằng đồng thanh thiếc, có σb < 300 MPa, lấy [σh] = (0,75÷0,9). σh.KNH ,
Trong đó KNH là hệ số kể đến số chu kỳ ứng suất.

hoc-chi-tiet-may-58-5

– Đối với các bánh vít bằng đồng thanh không thiếc, có σb > 300 MPa, lấy
  [σH] = 250 MPa, khi vận tốc vtr = 0,5 m/s,
H] = 210 MPa, khi vận tốc vtr = 2 m/s,
H] = 160 MPa, khi vận tốc vtr = 4 m/s,
H] = 120 MPa, khi vận tốc vtr = 6 m/s,
– Đối với bánh vít bằng gang, lấy [σH] = 120 MPa, khi vận tốc vtr = 0,5 m/s,
H] = 110 MPa, khi vận tốc vtr = 1 m/s,

 

Ứng suất uốn cho phép có thể lấy như sau:

– Đối với bánh vít bằng đồng thanh,
quay một chiều, lấy [σp] = (0,25. σch + 0,08. σb).
KNF quay hai chiều, lấy [σF] = 0,16. σb.KNF
Knf là hệ số kể đến số chu kỳ ứng suất:

hoc-chi-tiet-may-58-4

– Đối với bánh vít bằng gang,
quay một chiều, lấy         [σF] = 0,12. σbu
quay hai chiều, lấy [σF] = 0,075. σbu

 

Ứng suất tiếp xúc và ứng suất uốn cho phép quá tải có thể chọn như sau:

Bánh vít bằng đồng thanh thiếc, lấy                   [σHqt] = 4. σch,            [σFqt] = 0,8. σch,
Bánh vít bằng đồng thanh không thiếc, lấy [σHqt] = 4. σch,                   [σFqt] = 0,8. σch,
Bánh vít bằng gang, lấy                                      [σHqt] = 1,5.[ σH2], [σFqt] = 0,6. σb.

 

 

Comments