Học Chi Tiết Máy Bài 28:Giới thiệu mối ghép ren

Mối ghép ren, các tấm ghép được liên kết với nhau nhờ các chi tiết máy có ren, như: bu lông, vít, vít cấy, đai ốc, các lỗ có ren.

Các mối ghép ren thường dùng trong thực tế: mối ghép bu lông (Hình 6-1, a), mối ghép vít (Hình 6-1, b), mối ghép vít cấy (Hình 6-1, c). Ngoài ra còn có mối ghép ren ống, dùng để nối các ống dẫn chất lỏng, chất khí.

+ Mối ghép bu lông: Dùng ghép các tấm ghép có chiều dày nhỏ. Các tấm ghép được gia công lỗ, lắp bu lông vào lỗ các tấm ghép, vặn đai ốc vào bu lông, xiết chặt ép các tấm ghép lại với nhau. Các tấm ghép không thể đẩy đai ốc xoay trở ra được, do có hiện tượng tự hảm trong mối ghép ren.

+ Mối ghép vít: Dùng để ghép các tấm ghép, trong đó có một tấm ghép chiều dáy quá lớn. Người ta khoan và làm lỗ ren trên tấm ghép có chiều dày lớn. Các tấm ghép khác được gia công lỗ. Đặt các tấm ghép chồng lên nhau, sao cho tâm của các lỗ trùng nhau. Vặn vít vào lỗ ren, xiết chặt để ép các tấm ghép lại với nhau. Trong quá trình sử dụng, nếu phải tháo lắp nhiều lần, không nên dùng mối ghép vít. Vì tháo lắp nhiều sẽ làm hỏng lỗ ren, phải bỏ cả tấm ghép đi.

+ Mối ghép vít cấy: Dùng khi có một tấm ghép chiều dày quá lớn và mối ghép phải tháo lắp nhiều lần trong quá trình sử dụng.

Người ta làm lỗ ren trên tấm ghép có chiều dày lớn, làm lỗ trên các tấm ghép còn lại. Vặn vít cấy vào lỗ ren (còn gọi là cấy vít), lắp các tấm ghép khác vào vít cấy. Vặn đai ốc vào vít cấy, xiết chặt để ép các tấm ghép lại với nhau.

Nguyên tắc liên kết trong mối ghép ren lắp có khe hở giữa thân bu lông và lỗ của tấm ghép: Để tạo mối ghép ren ta xiết đai ốc bằng momen xoắn T, các tấm ghép được ép chặt lại với nhau bởi lúc xiết V (Hình 6-2). Trên bề mặt tiếp xúc cuả 2 tấm ghép có lực ma sát F_ms, lực ma sát cản trở sự trượt tương đối giữa hai tấm ghép.

Các mối ghép bu lông lắp không có khe hở (Hình 6-3), làm việc tương tự như mối ghép đinh tán. Đái ốc gần như đóng vái trò của mũ đinh tán, lúc xiết V chỉ có tác dụng hô trợ thêm cho mối ghép. Khi tính toán mối ghép, không kể đến lực ma sát trên mặt tấm ghép do lực xiết V gây nên.

Trong chương này chúng ta chỉ xét các mối ghép ren lắp có khe hở.