Học Chi Tiết Máy Bài 126:Giới thiệu và phân loại trục trong thiết kế máy

1.Giới thiệu về trục:

Trục là chi tiết máy có công dụng chung, được dùng để đỡ các chi tiết máy quay, để truyền động, hoặc thực hiện cả hai nhiệm vụ trên (Hình 18-1).

Dưới dạng sơ đồ, người ta biểu diễn đường tâm của trục, có vẽ thêm ổ để thể hiện trục có thể quay (Hình 18-2).

2.Phân loại trục:

Để thuận tiện cho việc nghiên cứu, người ta phân chia trục ra các loại.

– Tùy theo công dụng, trục được phân thành các loại:

+ Trục truyền, được dùng để truyền mô men xoắn, trên trục hầu như không có mô men uốn (Hình 18-2, a).

+ Trục tâm, dùng đỡ các chi tiết máy quay, chỉ có mô men uốn tác dụng lên trục, hầu như không có mô men xoắn (Hình 18-2, b).

+ Trục truyền chung, vừa đỡ chi tiết máy quay, vừa truyền mô men xoắn. Trên trục có cả mô men uốn và mô men xoắn tác dụng (Hình 18-2, c).

– Theo hình dạng của đường tâm, trục được chia ra:

+ Trục thẳng, đường tâm thẳng (Hình 18-3, a). Đây là loại trục thông dụng.

+ Trục khuỷu, đường tâm gấp khúc (Hình 18- 3, b). Được dùng ở động cơ đốt trong.

+ Trục mềm, đường tâm của trục có thể thay đổi hình dạng trong quá trình máy làm việc.

– Theo hình dạng của trục, người ta chia ra:

+ Trục trơn, là trục chỉ có một đoạn duy nhất, kích thước đường kính từ đầu đến cuối như nhau. Trục đơn giản, dễ chế tạo, nhưng khó cố định các chi tiết máy khác trên trục.

+ Trục bậc: gồm có nhiều đoạn trục đồng tâm, các đoạn có kích thước khác nhau. Trục bậc có kết cấu phức tạp, khó gia công, nhưng dễ dàng cố định các chi tiết máy khác trên trục. Trong thực tế trục bậc được dùng nhiều.